Fonds Verstedelijking

Deze middelen worden ingezet voor onder meer de programma manager, programmasecretaris, secretariële ondersteuning, communicatie, control en voorbereidende activiteiten voor mogelijk nieuwe sleutelprojecten.

Het Citylab Stedelijke Grondstoffen is een gecontroleerde regelluwe testomgeving voor nieuwe economische activiteiten rond het opwaarderen van reststromen.

Steiger Festival

In de week van de circulaire economie in februari heeft Citylab voor het eerst het Steiger Festival georganiseerd op De Steiger, om circulair ondernemen en circulaire producten onder de aandacht te brengen.

MeerMin

In 2020 zijn mogelijke locaties verkend voor MeerMin: een warenhuis voor circulaire producten. Circa 25 ondernemers hebben interesse getoond om hieraan deel te nemen.

Maatwerk en stimulering circulaire bedrijven

Het stimuleringsfonds wordt ingezet voor o.a. circulaire scans van bedrijven en cofinanciering van circulaire innovaties. Vanaf januari 2020 is het stimuleringsfonds anders ingericht dan voorheen. Dit heeft het afgelopen jaar 15 aanvragen en 4 subsidieverstrekkingen opgeleverd, drie aanvragen zijn in het laatste kwartaal binnengekomen, en zullen begin 2021 beoordeeld worden.
Daarnaast zijn de circulaire scans actief onder de aandacht gebracht via een social media campagne. Er is gestart met het opstellen van een gebiedsvisie voor De Steiger. In de gebiedsvisie wordt gekeken hoe de functie van circulaire hub goed vastgelegd kan worden. Ook is er een plan van aanpak voor een pilot opgezet om reststromen van het Upcycle centrum beschikbaar te stellen aan meer ondernemers.

Circulaire hub

Er is een stuk grond op De Steiger verkend dat eigendom was van Rijkswaterstaat. Na taxatie is eind dit jaar de aankoop van de grond in gang gezet.  De onderschrijding van € 0,4 miljoen wordt veroorzaakt doordat de aankoop van de grond voor het ontwikkelen van de circulaire hub is 2020 nog niet is afgerond.
Er is een programmamaker Pakhuis De Steiger gestart, om ondernemers samen te brengen en kennis en reststromen uit te laten wisselen.
Tegelijkertijd hebben zes Almeerse ondernemers een plan opgesteld rondom een circulair voedsel concept waarin ze samenwerken en ook horeca- en ontmoetingsmogelijkheden creëren: FoodHally. In oktober is het businessplan hiervan opgeleverd, waarbij ze zeer geïnteresseerd zijn in De Steiger als vestigingslocatie.
Tot slot is er een Horizon 2020 subsidie gehonoreerd voor het project HOOP, waarbij Almere als één van de acht Europese lighthouse cities actief is. Het project richt zich op het ontwikkelen van grootschalige stedelijke circulaire omgevingen.  

Circulaire transformatie De Steiger

Om circulair ondernemerschap te stimuleren, is er eind september een gebiedsregisseur gestart op De Steiger. Daarnaast is geïnvesteerd in de openbare ruimte van het terrein. Er is tevens een inventarisatie geweest waarbij nog een aantal aanvullende maatregelen en acties zijn geïdentificeerd om de openbare ruimte te verbeteren.

In 2020 is de businesscase en het uitvoeringsplan van deelplan 5 uitgewerkt: de marktintroductie en doorontwikkeling van groen beton. In juni is hiervoor een eerste plan aangeleverd, waarna meerdere gesprekken hebben plaatsgevonden om het plan aan te scherpen en tot een sluitende businesscase te komen. De definitieve afronding zal in 2021 plaatsvinden.
De onderschrijding van € 0,7 miljoen betreft de afronding van het Deelplan 5.

Via het Energiefonds kunnen bewoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties voor hernieuwbare energieprojecten (aanvullende) financiering aanvragen in de vorm van een lening. Hierbij werkt de gemeente Almere samen met de Stichting Volkshuisvesting Nederland (SVN) en WOAB Woningabonnement als fondsbeheerders. Het administratief beheer wordt uitgevoerd door het subsidiebureau van de gemeente Almere.
Door de coronacrisis is in 2020 maar één aanvraag afgerond (onderschrijding € 0,1 miljoen).

Dit project is een onderzoeksprogramma toewerkend naar de toepassing van ultradiepe geothermie om het bestaande stadswarmtenet te verduurzamen.
In 2020 zijn de inspanningen erop gericht geweest het vervolgonderzoek te begeleiden. Dit 2D-seismisch onderzoek is nodig om meer inzicht te geven in mogelijke locaties voor een proefboring. Van september 2019 tot maart 2020 zou het onderzoek door het Rijk uitgevoerd worden in het traject Nijmegen-Almere-Haarlem. Omdat dit onderzoek door de stad heen zal lopen, heeft Almere gezorgd voor goede afstemming met alle relevante afdelingen. Helaas is het onderzoek iets uitgelopen, waardoor het onderzoek in Almere niet voor het broedseizoen kon plaatsvinden. Het onderzoek is gestart vanaf het derde kwartaal. Dit heeft geleid tot een onderschrijding van € 0,1 miljoen.

De gemeente Almere wil in 2030 50% minder primaire grondstoffen gebruiken. Circulaire bedrijvigheid draagt daar aan bij. Om de doelstellingen te kunnen halen, worden bestaande pilotprojecten opgeschaald en nieuwe projecten opgestart. In 2020 is in dit kader gewerkt aan vijf projecten: sorteer- en verwerkingscentra, ontwikkelingen bedrijventerreinen, Grondstoffen Collectief Almere (GCA), Praktijk- en Innovatiecentrum Almere (PRICE) en Grondstoffendepot.
Om daadwerkelijk te komen tot een lokale circulaire economie, is de beschikking over opslag-, sorteer- en verwerkingsmogelijkheden met een fysieke locatie in Almere randvoorwaardelijk. Hiervoor is onder andere gewerkt aan de ontwikkeling van een sorteercentrum op bedrijventerrein De Vaart, een plasticfabriek en een circulair ambachtscentrum op De Steiger.

Gezond voedsel is een van de zes thema’s binnen de Almeerse duurzaamheidsagenda. Hierop worden diverse projecten en initiatieven ontwikkeld. Doelstellingen zijn: Terugdringen van voedselverspilling; Omzetten restromen uit voedsel tot nieuwe grondstoffen en producten waar ook minimumhuishoudens van kunnen profiteren; Verduurzamen voedselomgeving Almere; Het voedselproces transformeren naar een circulaire voedselketen.
In 2020 is het nieuwe sleutelproject stedelijk voedselsysteem uitgewerkt, dat opgenomen is in het Meerjarenprogramma FVA 2021-2025. Voor de verduurzaming van de voedselomgeving Almere Centrum is een samenwerking gestart met Greendish en Smaackmakers. Er is een samenwerking aangegaan met de Taskforce Korte Ketens, in plaats van zelf een Foodcyclecentrum ontwikkelen. Samenwerkingspartner in Flevoland is Vereniging FlevoFood. Met een subsidie aan FlevoFood hebben zij ingezet op uitbreiding van de afzet van local2local in Flevoland en MRA, het samenwerken met andere regio’s en het inspringen op de vraag naar lokaal voedsel die was ontstaan. Aanvullend is tijdens de Dutch Food Week in samenwerking met verschillende partners het verhaal over ‘wat eten wij in Almere’ verteld, om meer trots voor het Flevolandse product te creëren en de lokale economie te versterken. In november is gestart met het project Boeren voor Buren.

Voor uitvoering van het Klimaatakkoord zal er een verschuiving plaats moeten vinden van gebruik van gas in woningen naar duurzame elektriciteit en warmtevoorziening. Daarbij is de netcapaciteit beperkend, ook in Almere. De beperkingen op het elektriciteitsnet kunnen aangepakt worden door vraag en aanbod van elektriciteit beter op elkaar af te stemmen. Dat kan bijvoorbeeld met slim inzetten van auto-accu’s, buurtaccu’s, zonnepanelen en windenergie en grote stuurbare elektriciteitsverbruikers in huis. Om hierop voor te sorteren, wordt een pilot voorbereid. Door de coronacrisis was het lastig om participanten voor de pilot te werven. Er zijn slechts beperkte mogelijkheden voor fysieke bijeenkomsten met bewoners.

Almere wil de openbare ruimte in de stad nog efficiënter inzetten om de gevolgen van klimaatverandering het hoofd te bieden. Met het oog hierop worden een aantal activiteiten ontwikkeld. Zo wordt er bijvoorbeeld
een lectoraat opgezet op het gebied van ecologie, circulaire economie en klimaatadaptatie onder de noemer ‘Innovatie & Groenstedelijke Ruimte’. De lector voor het lectoraat Innovatie & Groenstedelijke ruimte is later gestart dan oorspronkelijk gehoopt. Een deel van het beschikbare budget is doorgeschoven naar 2021.

De uitwerking van GroenBlauw was in 2020 onderdeel van de doorontwikkeling van programmalijn Circulaire economie en Energie. In 2020 is het Meerjarenperspectief GroenBlauw ontwikkeld, met bijbehorende uitvoeringsprogramma. In het nieuwe meerjarenprogramma FVA 2021-2025 is besloten dat GroenBlauw een zelfstandige programmalijn wordt. De resterende middelen uit 2020 ad € 174.470 voor het onderdeel GroenBlauw worden daarom overgeboekt van deze programmalijn naar de nieuwe programmalijn Groene en waterrijke identiteit. In 2021 vindt de verdere uitwerking van de verschillende projecten plaats.