Financiële inleiding

We voeren jaarlijks circa 80 (grote) projecten uit voor het beheer en onderhoud van de stad. Er zijn meerdere oorzaken waardoor projecten kunnen vertragen. Bijvoorbeeld de beschikbaarheid van aannemers of uitgebreidere inspraak. Ook in 2020 zijn een aantal projecten vertraagd. Deze moeten in 2021 alsnog uitgevoerd worden. We bestemmen meer geld dan dat er is overgebleven. Dat komt omdat wij een deel van het budget hebben moeten uitgeven aan onvermijdelijke knelpunten. We hebben bijvoorbeeld extra kosten moeten maken voor de bestrijding van de eikenprocessierups. Ook hebben wij als gevolg van corona extra kosten moeten maken. Denk aan bewegwijzering, openbare toiletten en het (tijdelijk) afsluiten van gebieden.

Een aantal projecten met betrekking tot de energietransitie zijn uitgelopen en worden afgerond in 2021. Hiervoor doen wij een voorstel tot resultaatsbestemming.

Voor de duurzaamheidsagenda is de samenwerking met ondernemers en inwoners een belangrijk onderdeel. Op sommige projecten dient dit in persoon te gebeuren met inwoners of ondernemers. Door de coronacrisis is dit simpelweg niet mogelijk. Dit is veel voorgekomen in het afgelopen jaar, waardoor meerdere projecten vertraging op hebben opgelopen. De projecten zijn veelal wel gestart en een aantal werkzaamheden heeft al plaatsgevonden, maar ze zijn nog niet afgerond.

Het Alnovum was verkocht onder voorbehoud. Het gebouw is daardoor de afgelopen jaren op een minimum niveau onderhouden. De koelmachine en regelinstallatie zijn inmiddels in zodanig slechte staat dat deze vervangen moeten worden. Het gebouw is deels verhuurd. De huurders moeten op een aanvaardbaar klimaatniveau gebruik kunnen maken van dit gebouw, anders kan dit tot gezondheidsrisico's leiden. De verkoop is niet doorgegaan. Er moet nog een besluit worden genomen over de toekomstige bestemming. Dit onderhoud moet sowieso plaatsvinden.

Voor het coördinatieteam Oosterwold is incidenteel budget beschikbaar. Een deel van de activiteiten uit 2020 schuift door naar 2021. Deze activiteiten konden niet uitgevoerd/afgerond door de complexiteit van het onderwerp en beperkte capaciteit. Ook is afgesproken om 2 extra fte’s voor handhaving aan te stellen. Deze worden specifiek ingezet in Oosterwold, voor een periode van 2 jaar. De werving van deze handhavers heeft langer geduurd dan verwacht. Hierdoor is vertraging in de uitvoering ontstaan. Met deze resultaatbestemming blijft het mogelijk de handhavers 2 jaar lang in te zetten in Oosterwold.

Bij de jaarrekening 2019 is een resultaatbestemmingsvoorstel ingediend voor juridische adviezen tbv herziening bestemmingsplan Oosterwold en Floriade alsmede zienswijze en beroep op de bestemmingsplannen van Poort. Voor Bestemmingsplan Poort is de beroepsfase inmiddels afgerond. Voor Oosterwold zijn inmiddels twee planprocedures gestart: een herziening van het bestemmingsplan (fase concept ontwerp) en een wijzigingsplan (fase ontwerp). De activiteiten en lasten voor juridische adviezen gaan dus zeker nog in 2021 komen.

Voor Oosterwold zijn twee planprocedures gestart: een herziening van het bestemmingsplan (fase concept ontwerp) en een wijzigingsplan (fase ontwerp). Voor de plannen is (externe) juridische expertise nodig omdat dit geen standaard bestemmingsplannen en ontwikkelingen zijn. Onder andere voor het aspect stikstof zal extra juridisch advies nodig zijn. Dit geldt ook voor de ontwikkelingen op het Floriadeterrein, die niet passen in het geldende bestemmingsplan.

Voor de vergunningverlening van de Floriade is incidenteel budget beschikbaar. Deze kosten kunnen niet gedekt worden uit de standaard leges. De vergunningaanvragen komen later dan was verwacht. Een deel van de geplande werkzaamheden schuift daardoor door naar 2021. Deze vertraging heeft ook gevolgen voor de vergunningen in het kader van openbare orde en veiligheid (OOV). Aan het eind van 2021 moet de opgelopen vertraging ingelopen zijn. Van het geld dat in 2020 over blijft is daardoor in 2021 nog € 225.000 nodig.

Het overschot van de algemene voorzieningen welzijn ontstaat vooral vanwege onderbenutting van het mantelzorgcompliment, Goud in Almere en onafhankelijke clientondersteuning. Voor de ontwikkeling van onafhankelijke cliëntondersteuning (OCO) is een Rijksbijdrage ontvangen. Deze bijdrage is toegekend om verschillende doelen te realiseren. Tegelijk staat de basis van OCO Almere en neemt de omvang van het aantal inwoners dat hierdoor ondersteund wordt geleidelijk toe. Mede door corona lopen enkele deelprojecten wat langer door. Het betreft onder andere de deelprojecten ‘ontwikkeling Eigen Plan inwoners’, Levenscoach, verbreding naar Sociaal Domein. Om de kosten van deze projecten in 2021 te kunnen betalen aangezien het een rijksbijdrage betreft, wordt een voorstel tot resultaatbestemming gedaan.

Voor de opgave wonen en zorg heeft het college coalitiemiddelen gereserveerd voor 2020 en 2021. In 2020 is de opgave in beeld gebracht door middel van gesprekken met verschillende partners van de stad. In het addendum op de woonvisie - wonen en zorg - (begin 2021 naar de raad), worden de doelen en resultaten benoemd waar we in 2021 mee aan de slag gaan met een vast projectteam. De coalitiemiddelen worden ingezet om het projectteam te financieren, evenals een aantal inhoudelijke doelen en resultaten (samenwerkingsafspraken Thuis in de Wijk, uitvoeren onderzoek ‘huisvestingsbehoefte wonen en zorg’). Omdat 2020 nog een opstartjaar was, zal het merendeel van de coalitiemiddelen in 2021 worden uitgegeven. Om de kosten van de opgave in 2021 te kunnen betalen wordt een voorstel tot resultaatbestemming gedaan.

Vanwege de coronacrisis en de bijbehorende lockdown is er geen mogelijkheid geweest om te starten met de daadwerkelijk transformatie Lokaal.

Door de coronapandemie is er vertraging in de uitvoering van de werkzaamheden van het regionaal werkbedrijf Flevoland (RWF). Het gaat om:
- € 1.000.000 perspectief op werk
- € 196.000 baankansen kwetsbare jongeren
- € 77.000 versterken arbeidsmarktregio's
- € 306.000 minder uitgaven reguliere begroting RWF
- € 13.000 IPS trajecten

Voor de eerste drie activiteiten hebben we extra geld gehad via de meicirculaire. De planvorming over de inzet van deze middelen is vertraagd. Ook de uitvoering van het reguliere programma is vertraagd.
Het geld is nodig voor de uitvoering van vorig jaar. Ook besluiten we regionaal gezamenlijk over de inzet van middelen.
Ook  houden we geld over op de IPS trajecten.

In 2020 wouden we 1.700 klanten screenen. Hiervoor was  € 423.000 beschikbaar. Door de coronapandemie is de screening vertraagd en zijn veel minder mensen opgeroepen. Hierdoor is een bedrag van ca. € 307.000 over. Dit bedrag is nodig om in 2021 de opgelopen achterstand bij het screenen in te halen.

Lokale en regionale middelen re-integratie

Lokaal:
1. Extra re-integratiemiddelen € 498.000
Regionaal:
2. Regionale mobiliteitsteams en crisisdienstverlening € 192.000
3. Ondersteuningstrajecten zelfstandigen € 27.000
4. Nazorg kwetsbare mbo-ers die in 2020 zijn uitgestroomd € 207.000
5. Regionale aanpak werkloosheid € 96.000

Vanaf 2020 krijgen gemeenten extra budget van het Rijk om de regionale aanpak van laaggeletterdheid te versterken. Vanwege verschillende externe oorzaken is het opstellen van het regionale plan later op gang gekomen dan gepland. Hierdoor is een bedrag van € 105.000 niet uitgegeven. Omdat het Rijksmiddelen betreft moet het geld beschikbaar blijven voor uitvoering in 2021.

We hebben in 2020 van het Rijk € 1.435.000 ontvangen voor de ondersteuning van de lokale cultuur. Zij worden door corona hard geraakt. Hiervan is € 105.000 besteed aan huurverlaging voor het KAF. Er resteert dus nog € 1.330.000. Hiervoor is eind 2020 een plan opgesteld. Het bedrag wordt ingezet via 3 sporen: overleven, overbruggen en transformeren. De cultuursector kon tot 1 februari 2021 een aanvraag indienen. Daardoor is het restantbudget van € 1.330.000 nog niet uitgegeven. Dit zal in 2021 alsnog gebeuren, samen met het tweede steunpakket voor de cultuursector.

Er is incidenteel budget beschikbaar gesteld voor culturele activiteiten op en rond de Floriade. Hiervoor is een subsidie toegekend aan het Cultuurfonds. Volgens de verslaggevingsregels (BBV) moeten wij de kosten verantwoorden in het jaar waarin de activiteiten zijn uitgevoerd. De activiteiten die in 2020 gepland stonden konden niet uitgevoerd worden. Deze activiteiten zullen alsnog worden uitgevoerd in 2021. De kosten van € 200.000 schuiven daardoor door naar 2021.

Voor het Experiment gesloten coffeeshopketen hebben wij in 2020 geld gekregen van het Rijk. Een deel van het geld is bedoeld voor 2021. Dit geld nemen wij daarom mee. Voor de aanpak Woninginbraken krijgen wij ook geld van het Rijk. Daarnaast betalen we zelf mee, dit noemen we cofinanciering. Geld van het Rijk is doorgeschoven naar 2021 en 2022. Het deel dat wij betalen voor cofinanciering moeten we daarom ook meenemen. Bij het Zorg- en Veiligheidshuis Flevoland is niet al het geld uitgeven. Dit geld komt niet alleen van Almere, maar ook van bijvoorbeeld het Rijk en andere gemeenten uit Flevoland. Daarom nemen we dit geld mee naar 2021.

Door o.a. een tekort aan beschikbare capaciteit heeft het oorspronkelijke project vertraging opgelopen. In 2020 heeft onder leiding van een nieuw management een inventarisatie van taken en projecten plaatsgevonden. De projectorganisatie heeft gekeken naar de scope, juridische uitgangspunten en inrichting van het project. In tegenstelling tot de oorspronkelijke uitgangspunten is gekeken naar een bredere scope en mate van procesoptimalisatie. Dit heeft geleid tot andere uitgangspunten waardoor de doorlooptijd en fasering gewijzigd is. Dit betekent dat de inzet van middelen anders is dan in eerste instantie is gepland.

In het programma staat welke resultaten we willen boeken voor het op orde brengen van het archief. De uitvoering van het programma is later gestart. Dit heeft verschillende redenen:
- Het programma had een wisseling van programmamanager in de tweede helft van 2020. Het inwerken van de programmamanager kostte tijd. Ook zijn tijdens zijn inwerkperiode programmaonderdelen veranderd, bijvoorbeeld het opleiden van medewerkers en de scope van onderdelen. Hierdoor moest het uitvoeringsplan aangepast worden.
- Door de coronacrisis werden interne medewerkers eerst ingezet op andere prioriteiten. Daarnaast was overleg door het thuiswerken niet goed mogelijk. Dit had gevolgen voor de planning.
- Om programmaonderdelen volgens de regels te bevestigen zijn adviezen en beoordelingen nodig vanuit het Stadsarchief. In 2020 was er te weinig personeel bij het Stadsarchief, waardoor dit later op gang kwam.
- De aanbesteding van de bewerking van het papieren archief heeft tijd gekost. Hierdoor is dit onderdeel later gestart.

Deze situaties hebben ervoor gezorgd dat voorbereidingen en uitwerkingen verschuiven naar 2021. De deadline van de toezichthouder de provincie Flevoland verandert niet. Het is niet mogelijk het programma in de tijd uit te laten lopen. Dit betekent dat in 2021 een intensivering van activiteiten moet gebeuren om de achterstand van 2020 in te lopen.

Vanuit de organisatievisie en de daaruit voortvloeiende organisatieontwikkeling waren er ook in 2020 activiteiten begroot om op te pakken. Door corona is het niet gelukt om deze activiteiten uit te voeren. Met name omdat het jaar een heel ander karakter kreeg door corona, is er voorrang gegeven aan andere activiteiten inzake verbinding en goed werkgeverschap. De uitvoering van de organisatieontwikkeling is daarmee iets naar de achtergrond verdwenen in 2020. De organisatieontwikkeling zal in 2021 weer verder opgepakt worden. Onderdelen hiervan zijn o.a. het rijker verantwoorden, opgavegericht werken verder vorm geven en het concern opleidingsplan opnieuw inrichten.

In 2020 is MS Teams, als gevolg van de coronacrisis, versneld in gebruik genomen. Vanuit informatiebeheerkundig optiek is dit in een tijdelijke omgeving gebeurd. Er is met veel inzet gebouwd aan de definitieve omgeving. Het resultaat wordt begin 2021 opgeleverd. De tijdelijke omgeving kan dan worden afgesloten. Door de complexiteit van het vraagstuk, uitdagingen qua aansturing en druk op interne resources door andere projecten, vindt de oplevering in 2021 plaats (in plaats van de beoogde doelstelling eind 2020).

Er is vanuit de doorontwikkeling van de wijkteam met de clustering van het aantal wijkteams. De activiteiten en kosten voor de clustering en verhuizing zijn niet in alle gevallen uitgevoerd vanwege de coronacrisis. Deze kosten worden doorgeschoven naar 2021. Om deze kosten te kunnen betalen in 2021 wordt een voorstel tot resultaatbestemming gedaan.

Er is € 29,4 miljoen aan vrije ruimte binnen de reserve van het grondbedrijf. Dit komt doordat:
- er in 2020 € 12,1 miljoen winst wordt genomen
- er in totaal € 7,5 miljoen aan voorzieningen vrijvalt. Dit komt vooral doordat we verwachten meer bedrijventerreinen te kunnen verkopen en de doordat de resultaten va negatieve grondexploitaties zijn verbeterd
- de reservering van € 9,8 miljoen voor te betalen Vpb kan vrijvallen.

Bij de begroting 2022 wordt de winst ingezet.

We hebben de risico's op de algemene dienst bijgesteld. We hebben € 1,9 miljoen minder weerstandsvermogen nodig om onze risico's te kunnen dekken. In de risicoparagraaf en in de programmaplannen is dit toegelicht.

De winst van het grondbedrijf over 2020 en de lagere risicoreservering storten wij volgens de reguliere systematiek in de buffer.