De coronacrisis heeft ons ruim € 66 miljoen gekost in 2020
In dit hoofdstuk geven we inzicht in de financiële gevolgen van corona in 2020. Het gaat hierbij om:
- geld dat we van het Rijk hebben gekregen voor corona en het schrappen van de opschalingskorting
- extra uitgaven die we door de coronacrisis hebben gemaakt
- lagere inkomsten die we hebben ontvangen door de beperkende maatregelen
- lagere uitgaven doordat activiteiten niet volledig door konden gaan door de beperkende maatregelen
We houden in 2020 € 0,9 miljoen over, meerjarig komen we minimaal € 13,5 miljoen tekort
bedragen x € 1 miljoen | |
---|---|
bedrag | |
ontvangen van het Rijk | 67,4 |
nodig voor extra kosten en lagere inkomsten | -66,5 |
geld nodig voor steunmaatregelen volgend jaar | -2,6 |
geld dat we pas in 2021 ontvangen voor meerkosten afval | 0,3 |
tekort | -1,4 |
hogere kosten jeugdhulp door meer problematiek en in efficiëntere zorg | ntb |
tekort Floriade als gevolg van corona | -12,1 |
tekort inclusief Floriade en jeugdhulp | 13,5 + ntb |
We hebben in 2020 € 67,4 miljoen van het Rijk ontvangen. Hiervan hebben we € 66,5 miljoen in 2020 nodig voor extra kosten en lagere inkomsten. We houden in de jaarrekening 2020 dus € 0,9 miljoen over. We hebben ook nog € 2,6 miljoen nodig voor activiteiten die doorlopen naar volgend jaar. In de maartbrief van het Rijk is bekend gemaakt dat we in 2021 ook nog € 0,3 miljoen krijgen voor extra afvalkosten in 2020. Per saldo is er dus een tekort van € 1,4 miljoen.
We hebben nog geen geld gekregen voor de Floriade en extra kosten jeugdhulp
Corona heeft ook gevolgen voor de Floriade. Er zijn extra risico's ten aanzien van bezoekersaantallen en sponsoring. Hiervoor hebben we bij de begroting 2021 € 12,1 miljoen apart gezet.
Ook maken we extra kosten voor de jeugdhulp door extra problematiek en minder effectieve zorg. De werkelijke meerkosten zijn moeilijk te bepalen. Het is wel zeker dat dit zich voordoet. Het totale tekort in de jaarrekening op de jeugdhulp is € 4,2 miljoen. Het probleem is door het Rijk onderkent en wordt meegenomen in onderzoeken. Voor beide onderdelen hebben we nog geen geld gehad van het Rijk.
Per onderdeel hebben we het geld als volgt ontvangen en uitgegeven
bedragen x € 1 miljoen | |||||
---|---|---|---|---|---|
regeling | geld van het Rijk | nodig 2020 | resultaat 2020 | nodig volgend jaar | totaal resultaat |
minder inkomsten | 2,2 | 4,8 | -2,6 | 0,0 | -2,6 |
sociaal domein | 3,9 | 3,7 | 0,2 | 0,0 | 0,2 |
werk en inkomen | 47,8 | 47,1 | 0,7 | 0,0 | 0,7 |
extra kosten | 11,1 | 12,7 | -1,6 | -0,3 | -1,3 |
vertraagde activiteiten | -1,8 | 1,8 | 0,2 | 1,6 | |
re-integratie en cultuur | 2,4 | 0,1 | 2,3 | 2,3 | 0,0 |
Floriade en jeugdhulp | ntb | 12,1 | -12,1 | ||
eindtotaal | 67,4 | 66,5 | 0,9 | 14,4 | -13,5 |
De onderdelen lichten we hieronder verder toe.
Onze inkomsten zijn € 4,8 miljoen lager door corona
bedragen x € 1 miljoen | |||
---|---|---|---|
regeling | geld van het Rijk | lagere inkomsten | resultaat |
totaal minder inkomsten | 2,2 | 4,8 | -2,6 |
lagere inkomsten
bedragen x € 1 miljoen
Landelijk heeft het Rijk € 245 miljoen uitgekeerd. We hebben hiervan € 2,2 miljoen gekregen. We komen dus fors tekort omdat we van het Rijk alleen geld hebben gehad voor een deel van 2020. Het Rijk heeft voor 2020 nog € 250 miljoen extra gereserveerd. Dit geld wordt pas uitgekeerd als de jaarrekening 2020 van alle gemeenten er zijn. Naar verwachting komt het geld daarom pas in september 2021. Als we hetzelfde aandeel krijgen als bij de eerste tranche gaat het om € 2,4 miljoen. Dit is nog onzeker, omdat het Rijk op basis van de jaarrekening 2020 gaat bepalen hoeveel geld gemeenten krijgen. We weten dus niet zeker of we alle lagere inkomsten 1 op 1 vergoed krijgen. Maar we zouden wel ongeveer moeten uitkomen met het geld.
Voor het sociaal domein krijgen we genoeg geld om de extra kosten door corona op te vangen
bedragen x € 1 miljoen | |||
---|---|---|---|
regeling | geld van het Rijk | gemaakte kosten | resultaat |
Maatschappelijke opvang | 2,0 | 2,0 | 0,0 |
Continuïteit van zorg en inhaalzorg | 1,0 | 1,4 | -0,3 |
toename van zorg en minder efficiënte zorg | pm | pm | pm |
eigen bijdrage Wmo | 0,1 | 0,2 | -0,1 |
kinderopvang | 0,4 | 0,1 | 0,3 |
Buurthuizen en vrijwilligersorganisaties | 0,3 | 0,0 | 0,3 |
totaal Sociaal domein | 3,9 | 3,7 | 0,2 |
De meeste extra kosten maken we voor maatschappelijke opvang. De maatschappelijke opvang wordt regionaal uitgevoerd voor heel Flevoland. Het geld hebben we daarom 1 op 1 doorgegeven aan de regio.
Ook maken we extra zorgkosten voor de jeugdhulp en Wmo. Voor de jeugdhulp gaat het om ongeveer € 0,75 miljoen en voor de Wmo om € 0,6 miljoen. Dit zijn kosten die 1 op 1 komen door corona en een inschatting van extra zorgkosten door de lockdown. Het gaat bijvoorbeeld om :
- financiële compensatie voor inhaalzorg, omdat zorgaanbieders tijdens de lockdown niet alle zorg konden leveren. We hebben tijdens de lockdown de zorgaanbieders wel doorbetaald (zorgcontinuïteit)
- extra kosten van beschermingsmiddelen en hulpmiddelen
- extra behandelkosten door zwaardere problematiek en meer meldingen. Dit is een inschatting. Hiervoor hebben we geen geld gehad van het Rijk.
- extra kosten door extra problematiek en minder effectieve zorg. De werkelijke meerkosten zijn moeilijk te bepalen. Het is wel zeker dat dit zich voordoet. Het totale tekort in de jaarrekening op de jeugdhulp is € 4,2 miljoen. Het probleem is door het Rijk onderkent en wordt meegenomen in onderzoeken
We hebben geld gekregen voor de gratis opvang van kinderen van ouders met een cruciaal beroep tussen 1 maart en 1 juli. Ook hebben we geld gekregen om ouders te compenseren voor de kinderopvangbijdrage die zij hebben betaald terwijl de opvang dicht was. Het gaat hierbij om ouders die geen recht hebben op kinderopvangtoeslag. Die ouders zijn rechtstreeks door het Rijk gecompenseerd. De kosten zijn lager dan het geld dat wij hiervoor hebben ontvangen. Het restant hebben we in kunnen zetten voor het tekort op de andere coronakosten in het sociaal domein.
We hebben vrijwel geen extra geld uitgegeven voor buurthuizen en vrijwilligersorganisaties. We hebben de buurthuizen zelf in beheer. Geen of minder gebruik van buurthuizen heeft daarom geen financieel gevolg. De Schoor gebruikt en verhuurt de buurthuizen. De nadelen op de exploitatie van buurthuizen konden door de Schoor zelf worden opgelost door andere voordelen in hun begroting. Ook zijn er nauwelijks aanvragen gedaan door vrijwilligersorganisaties.
De ondersteuning van zelfstandigen is groot, we zien nog geen toename in schulden en bijstand
bedragen x € 1 miljoen | |||
---|---|---|---|
regeling | geld van het Rijk | gemaakte kosten | resultaat |
Tozo | 46,9 | 46,9 | 0,0 |
Wet sociale werkvoorziening (Wsw) | 0,7 | 0,7 | 0,0 |
schulden en armoede | 0,2 | -0,5 | 0,7 |
Bijzondere bijstand | 0,1 | 0,0 | 0,1 |
totaal werk en inkomen | 47,8 | 47,1 | 0,7 |
Het grootste steunpakket dat via gemeenten loopt is de tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandige ondernemers (Tozo). Het Rijk betaalt deze regeling, het zelfstandigen loket Flevoland (ZLF) voert de regeling uit voor de regiogemeenten in Flevoland. In totaal hebben we € 42,1 miljoen aan uitkeringen verstrekt aan zelfstandigen. De uitvoeringskosten zijn € 4,8 miljoen. Hiermee hebben we 9.125 zelfstandigen kunnen helpen in hun levensonderhoud. Ook hebben we 833 aanvragers een bedrijfskrediet gegeven.
We hebben ook geld gekregen voor de lagere omzet bij WSW-bedrijven. Dit geld hebben we doorgezet naar de Tomingroep. Zij begeleiden de WSW klanten.
We hebben ook extra geld gekregen voor schulden en armoede en de bijzondere bijstand. In Almere zijn de kosten voor de schuldhulpverlening zelfs gedaald met € 0,5 miljoen. Dit lijkt te komen door de coronamaatregelen. Er zijn in 2020 geen huisuitzettingen gedaan. Ook was het niet mogelijk om afspraken te maken op het stadhuis. De kosten van de bijzondere bijstand zijn € 0,1 miljoen lager dan begroot. Dit heeft zover we kunnen zien geen directe relatie met corona.
We maken € 12,7 miljoen aan andere extra kosten, hiervoor krijgen we € 11,1 miljoen van het Rijk
bedragen x € 1 miljoen | |||
---|---|---|---|
regeling | geld van het Rijk | gemaakte kosten | resultaat |
afvalinzameling | 0,0 | 1,1 | -1,1 |
Schrappen opschalingskorting /bedrijfsvoering | 0,8 | 0,9 | -0,1 |
Toezicht en handhaving en verkeersmaatregelen | 0,6 | 0,9 | -0,3 |
extra kosten verkiezingen | 0,3 | 0,3 | 0,0 |
openbaar vervoer | 9,4 | 9,4 | 0,0 |
Leerlingenvervoer | 0,0 | -0,1 | -0,1 |
totaal extra kosten | 11,1 | 12,7 | -1,6 |
Voor de afvalinzameling hebben we € 1,1 miljoen aan extra kosten gemaakt. Het gaat vooral om kosten door meer grofvuil, extra dumpingen en meer restafval. Hierdoor hadden we ook extra personeel nodig. Hiervoor hebben we in 2020 geen geld gehad van het Rijk. In de maartbrief is bekend gemaakt hoeveel geld gemeenten krijgen. Voor ons gaat het om ongeveer € 0,3 miljoen. Het geld krijgen we in 2021 en zit daarom niet in de jaarrekening. Het totale tekort is dus € 0,8 miljoen.
Het Rijk heeft de opschalingskorting voor 2020 geschrapt. Dit was een efficiencykorting op het gemeentefonds. Wij gebruiken dit geld om extra bedrijfsvoeringskosten door corona te betalen. De meeste extra kosten hebben we zelf binnen de bedrijfsvoering opgelost. Bijvoorbeeld door vacatures (tijdelijk) niet in te vullen.
De extra middelen voor toezicht en handhaving en verkeersmaatregelen hebben we ingezet voor:
- € 0,5 miljoen voor aanpassingen in de openbare ruimte en het stadscentrum
- € 0,2 miljoen voor stadstoezicht en handhaving
- € 0,1 miljoen voor veiligheidsmaatregelen.
Ook geven € 9,4 miljoen extra uit aan openbaar vervoer . Dit is om het wegvallen van inkomsten bij onze vervoerder en extra kosten voor beschermingsmiddelen, maatregelen en toezicht en handhaving te compenseren.
We maken € 1,8 miljoen minder kosten doordat er activiteiten niet konden doorgaan
bedragen x € 1 miljoen | |||
---|---|---|---|
regeling | geld van het Rijk | minder kosten | resultaat |
activiteiten die zijn vertraagd of niet door gingen | 0,0 | -1,8 | 1,8 |
Het gaat om programma’s en projecten die niet (geheel) door konden gaan door de beperkende maatregelen. Voorbeelden zijn Goud in Almere, gezond in de stad, schoonmaken van de stad, exploitatie sportaccommodaties, participatietrajecten, wijkbudgetten etc. Het geld dat we hierdoor niet hebben uitgegeven gebruiken we om de extra kosten door corona te betalen. We houden ook € 0,3 miljoen over op de transformatie van de lokale Wmo. Dit geld is nodig voor volgend jaar.
We hebben € 2,4 miljoen gekregen voor cultuur, re-integratie en ondersteuning van jongeren
bedragen x € 1 miljoen | |||
---|---|---|---|
regeling | geld van het Rijk | gemaakte kosten | resultaat |
Aanvullende pakket re-integratiekosten | 0,5 | 0,0 | 0,5 |
Crisisdienstverlening | 0,5 | 0,0 | 0,5 |
cultuur | 1,4 | 0,1 | 1,3 |
totaal re-integratie en arbeidsmarkt | 2,4 | 0,1 | 2,3 |
Het geld voor cultuur was bij de begroting al beschikbaar. Er is hiervan € 0,1 miljoen uitgegeven aan een huurkorting voor de Kunstlinie. De rest van het geld geven we in 2021 uit. Eind 2020 is het bestedingsplan opgesteld en gepubliceerd. Tot 1 februari 2021 konden er aanvragen worden gedaan. Het geld wordt daarna toegekend.
In december hebben we ook € 1 miljoen extra gekregen voor re-integratie en ondersteuning van jongeren die hun school niet hebben afgemaakt of werkloos zijn geraakt. Hiervoor moeten nog bestedingsplannen worden opgesteld. Het geld wordt pas vanaf 2021 uitgegeven.
Totaaloverzicht corona
bedragen x € 1 miljoen | |||
---|---|---|---|
regeling | geld van het Rijk | nodig | resultaat |
minder inkomsten | |||
Totaal minder inkomsten | 2,2 | 4,8 | -2,6 |
Sociaal domein | |||
continuïteit en inhaalzorg | 1,0 | 1,4 | -0,3 |
toename van zorg en minder efficiënte zorg | pm | pm | pm |
eigen bijdrage Wmo | 0,1 | 0,2 | -0,1 |
Maatschappelijke opvang | 2,0 | 2,0 | 0,0 |
kinderopvang | 0,4 | 0,1 | 0,3 |
Buurt- en dorpshuizen | 0,2 | 0,0 | 0,2 |
Vrijwilligers organisaties | 0,1 | 0,0 | 0,1 |
Totaal Sociaal domein | 3,9 | 3,7 | 0,2 |
Werk en inkomen | |||
Bijzondere bijstand | 0,1 | 0,0 | 0,1 |
schulden en armoede | 0,2 | -0,5 | 0,7 |
Wsw | 0,7 | 0,7 | 0,0 |
Tozo | 46,9 | 46,9 | 0,0 |
Totaal werk en inkomen | 47,8 | 47,1 | 0,7 |
Extra kosten | |||
afvalinzameling | 0,0 | 1,1 | -1,1 |
Schrappen opschalingskorting /bedrijfsvoering | 0,8 | 0,9 | -0,1 |
Toezicht en handhaving | 0,6 | 0,9 | -0,3 |
extra kosten verkiezingen | 0,3 | 0,3 | 0,0 |
openbaar vervoer | 9,4 | 9,4 | 0,0 |
Leerlingenvervoer | 0,1 | -0,1 | |
Totaal extra kosten | 11,1 | 12,7 | -1,6 |
vertraagde activiteiten | |||
Totaal vertraagde activiteiten | 0,0 | -1,8 | 1,8 |
re-integratie, aanpak jeugdwerkloosheid en cultuur | |||
Aanvullende pakket re-integratiekosten | 0,5 | 0,0 | 0,5 |
Crisisdienstverlening | 0,5 | 0,0 | 0,5 |
Cultuur | 1,4 | 0,1 | 1,3 |
Totaal re-integratie, aanpak jeugdwerkloosheid en cultuur | 2,4 | 0,1 | 2,3 |
Nodig voor volgende jaren | |||
Lokaal transformatiefonds Wmo | 0,2 | -0,2 | |
Aanvullende pakket re-integratiekosten | 0,5 | -0,5 | |
Crisisdienstverlening | 0,5 | -0,5 | |
Cultuur | 1,3 | -1,3 | |
compensatie afvalkosten in 2021 | -0,3 | 0,3 | |
Totaal nodig voor volgende jaren | 2,3 | -2,3 | |
totaal | 67,4 | 68,8 | -1,4 |