Jaarverslag

In het Bestedingsplan groot onderhoud en vervangingen 2020 is de programmering voor groot onderhoud en vervangingen in de openbare ruimte voor 2020 opgenomen. In deze jaarrekening kijken we terug op hoe de projecten zijn verlopen. Onderlegger voor het bestedingsplan 2020 was het Meerjarenperspectief Beheer Almere (MPBA). In 2015 heeft de raad – met het vaststellen van de Programmabegroting – ingestemd met de ontwikkeling van dit instrument. Het MPBA is een transparant afwegingskader, waarin naast technische grondslagen (veiligheid, functionaliteit), ook signalen vanuit de stad en bestuurlijke keuzes worden gewaardeerd en geprioriteerd in relatie tot de beschikbare middelen.

Per gebied (Buiten/Hout, Haven/Poort, Stad en Stedelijk) wordt toegelicht welke projecten er in 2020 zijn uitgevoerd, vertraagd of anderszins vermelden waard is.

Het afwegingskader bestaat uit een aantal door het college vastgestelde criteria, op zowel technisch alsook sociaal, economisch en maatschappelijk vlak. Elk criterium heeft een bestuurlijke wegingsfactor meegekregen. De criteria tellen dus niet allemaal even zwaar.
De groot onderhoud- en vervangingsprojecten die worden afgewogen op basis van genoemde criteria zijn van technische aard of komen voort uit wensen uit de stad. Het MPBA 2020 - 2023 bevat daarnaast een indicatief programma- voor de jaren 2021 tot en met 2023, waarbij duidelijk is welke activiteiten wij wel en niet (kunnen) uitvoeren.

Bij Programmabegroting 2017 is afgesproken dat we de komende jaren werken aan de doorontwikkeling van het MPBA. Hierbij hebben we aangegeven dit te doen door onder andere meer scherpte aan te brengen in de vertaling van de bestuurlijke koers binnen het stelsel van criteria en hun onderlinge weging. In 2019 zijn de criteria door het college aangepast en in lijn gebracht met de huidige bestuurlijke koers. Op basis van het hernieuwde afwegingskader zijn de projecten in het MPBA afgewogen. Dit heeft geleid tot het Bestedingsplan 2020, welke als bijlage bij de Programmabegroting wordt aangeboden.

In oktober 2019 heeft de raad, na een technische uitleg, in een interactieve werksessie kennis en ervaring opgedaan met de methodiek van het MPBA, en met het hernieuwde afwegingskader en de wegingsfactoren in het bijzonder.

Het Bestedingsplan is in lijn met de geldende (beheer)kaders opgesteld. Dit betekent dat we het Bestedingsplan opstellen en uitvoeren in het kader van de Almere Principles, de beleidsambities Growing Green Cities, de Visie beheer openbare ruimte (2012), de Bestuursopdracht beheer en de overige vigerende beleidskaders (zoals het Bomenkader en het speelbeleid).

Met de projecten in het Bestedingsplan zorgen we voor een (sociaal) veilige en leefbare stad. Bij de uitvoering van onze werkzaamheden zullen we onze werkzaamheden veilig en efficiënt uitvoeren, waarbij we onze werkzaamheden afstemmen met andere werkzaamheden en activiteiten in de stad. Een voorbeeld hiervan is dat we in het stadscentrum van 15 november tot en met 1 januari geen (grote) werkzaamheden meer uitvoeren.

De projecten hebben we getracht uit te voeren binnen het financiële kader voor groot onderhoud en vervangingen € 17.964.000 (baten en lasten). Dit zijn kosten derden, exclusief apparaatskosten. Hierbij is voorrang gegeven aan de afspraken die zijn gemaakt binnen het MIPA en maatregelen naar aanleiding van de Bestuursopdracht Beheer. Waar mogelijk hebben we de projecten met cofinanciering uitgevoerd.

Met het vaststellen van het bestedingsplan bij programmabegroting is ook de reservelijst vastgesteld. Binnen het programmajaar kan het voorkomen dat activiteiten om uiteenlopende redenen niet door kunnen gaan. Ook kan het voorkomen dat projecten over- of onderschrijden. Om snel te kunnen schakelen is in het Bestedingsplan groot onderhoud en vervangingen 2020 daarom een reservelijst opgenomen. Ook in 2020 heeft dit zich voorgedaan. Dit betekent dat we diverse projecten van de reservelijst hebben uitgevoerd. Dit betekent ook dat een deel van de projecten van 2020 nog uitgevoerd moet worden in 2021. Gelet het totale resultaat van beheer en onderhoud (€ 1,0 miljoen positief exclusief aanleg invalideparkeerplaatsen en corona gerelateerde kosten) en de forse bezuiniging die is doorgevoerd in 2021 zijn hiervoor onvoldoende middelen beschikbaar. Voor een deel van deze projecten wordt een voorstel tot resultaatbestemming gedaan. Dit betreffen de volgende projecten:

• Vervangen Michauxbrug
• Vervangen Limburgsebrug
• Vervangen Breukelenbrug
• Vervangen bomen Westerdreef

Voor een aantal andere projecten geldt dat we dit binnen de jaarschijf 2021 proberen te ondervangen. Dit betreffende volgende projecten

• Populieren bosgebied
• Vervangen speeltoestellen Regenboogbuurt en Stedenwijk
• Elementenverharding centrum Haven
• Groot onderhoud Polderpark
• Groot onderhoud bomen Hagevoortdreef (restwerkzaamheden)

Het programma is gebiedsgericht opgebouwd, en daarnaast onderscheiden we een aantal stedelijke projecten. Het resultaat voor 2020 staat in onderstaande tabel.

In 2020 hebben we een vervolg gegeven aan de voorbereidingen voor het groot onderhoud aan de Hoven en de Marken. Gedurende het jaar hebben we deze werkzaamheden stilgelegd omdat de projecten voor 2 jaar zijn uitgesteld in het kader van de financiële situatie van de gemeente Almere. In 2023 vervolgen we de voorbereiding en gaan we over tot uitvoering.

We zijn in 2020 wel gestart met de eerste rioolwerkzaamheden. Dit zetten we de komende jaar voort zodat dit goed aansluit op de beheerwerkzaamheden.

In 2020 hebben we de 2 ^e fase groot onderhoud aan de Oosterdreef in Almere Haven uitgevoerd. De Oosterdreef was door het intensieve autogebruik toe aan een opknapbeurt. Door gewijzigde geluidswetgeving moest daarbij ook rekening worden gehouden met het geluidsniveau en de geluidswering. Daarnaast hebben we herstelwerkzaamheden aan de Strandweg uitgevoerd. Deze weg kende scheurvorming en herstel was noodzakelijk in het kader van de veiligheid. Ook hebben we de Elektronweg vervangen. Deze weg leidt naar het gronddepot en was van bijzonder slechte kwaliteit. Ondanks dat deze weg niet veel gebruikt wordt was vervanging in het kader van de veiligheid noodzakelijk.

Verder zijn de armaturen van de straatverlichting in meerdere wijken vervangen voor de duurzamere LED variant en zijn veiligheidsaanpassingen gedaan aan bruggen en brugleuningen zodat deze voldoen aan de wet- en regelgeving. Ook hebben we de betaalautomaten voor de elektra in de Havenkom vernieuwd.

Het groot onderhoud aan de bomen aan de Westerdreef is, in afwachting van de besluitvorming hierover, uitgesteld naar 2021. Ook de werkzaamheden aan de bomen aan de Brikweg zijn vertraagd. De laatste fase wordt in 2021 uitgevoerd.

De werkzaamheden aan de binnenring van Almere Haven zijn in 2020 verder vormgegeven. Met name het ontwerp heeft veel aandacht en tijd gevergd. In 2021 zullen de werkzaamheden worden uitgevoerd. Doelstelling is om het kwaliteitsniveau van de binnenring te verhogen. Dat betekent vanuit beheer investeren in de functionaliteit van onder meer steigers, verlichting en watersystemen. Maar ook in beleving, sfeer en aantrekkelijkheid wordt geïnvesteerd. Dit gebeurt in samenwerking met de opgave stedelijke vernieuwing.

In 2020 is verder gewerkt aan het groot onderhoud in de wijken Bloemenbuurt en Regenboogbuurt. Dit groot onderhoud wordt in samenspraak met de bewoners uitgevoerd. Ten aanzien van de Regenboogbuurt is het streven de kleurstelling van deze wijk te behouden, ook in het groot onderhoud. Daarnaast wordt het groot onderhoud Regenboogbuurt waar mogelijk circulair uitgevoerd en wordt er aandacht besteed aan wateroverlast, hittestress en bodemdaling. We lopen daarin wel tegen de grenzen van onze beheermiddelen aan. Of en in welke mate we deze ambities in het vervolg van het groot onderhoud een plek kunnen geven wordt nader onderzocht.

Door scheurvorming en verzakking van de Spectrumdreef was groot onderhoud noodzakelijk om de veiligheid van de weg te kunnen waarborgen. In 2020 hebben we het asfalt vervangen. Verder is er in onderhoud gepleegd aan de Bostonweg, de Watersnipweg, de Leeuwerikweg, de Groenekadeweg en de Grote Vaartweg. Bij deze 2 laatste projecten heeft door samenwerking met de afdeling Gebiedsontwikkeling en Economische Ontwikkeling en Grondzaken de uitvoering kunnen plaatsvinden. Door de aanwending van Stedelijke vernieuwingsgelden zijn in het Centrum Buiten wat verbeteringen uitgevoerd. Door scheurvorming, gaten en verzakking van de weg was groot onderhoud noodzakelijk om de veiligheid van de weg te kunnen waarborgen. In Danswijk richting de Kraanvogelbrug hebben we onderhoud gepleegd teneinde scheuren en het wegzakken van het asfalt te herstellen. In de Lombokstraat hebben we veiligheidsmaatregelen getroffen vanwege losliggende klinkerverharding en zijn de laatste werkzaamheden aan het Globeplein uitgevoerd.

In 2020 zijn we gestart met het ontwerp en het verwijderen van de Michauxbrug. In het eerste kwartaal van 2021 wordt de nieuwe brug geplaatst. Dit was nodig vanwege de slechte technische staat, waardoor de functionaliteit in het geding kwam. Uit de inspecties bleek de liggers vervangen moeten worden en dat de constructie op onderdelen niet meer voldeden. De vertraging is ontstaan door het feit dat de Michauxbrug een beeldbepalend object is en daarmee welstandsplichtig. Daarnaast dient de brug beweegbaar te zijn, wat meer voorbereidingstijd vergt.

Het gezondheidscentrum Molenwiek is verhuisd naar de Bouwmeesterbuurt, waardoor de parkeerdruk fors is toegenomen in deze omgeving. Om die reden zijn enkele extra parkeerplaatsen aangelegd. Op de oude locatie van het gezondheidscentrum zijn woningen worden gerealiseerd. Hiervoor is openbare ruimte heringericht. Vanuit beheer hebben wij in 2020 bijgedragen aan deze gebiedsontwikkeling. Daarnaast zijn de armaturen van de verlichting in meerdere wijken vervangen voor de duurzamere LED variant en zijn veiligheidsaanpassingen gedaan aan bruggen en brugleuningen zodat deze voldoen aan de wet- en regelgeving.

De werkzaamheden aan de bosvakken in de Stripheldenbuurt bestaan uit 3 fases. In 2019 zijn we gestart. De laatste werkzaamheden worden in 2020 en 2021 uitgevoerd teneinde het achterstallig onderhoud in te lopen, het bomenbestand te verduurzamen en de veiligheid te waarborgen. In 2020 hebben we de werkzaamheden conform planning uitgevoerd.

De vervanging van de elzen aan de J. Duikerstraat gaat door het besluit van de raad niet door.  Het onderhoud aan het Polderpark, de bomen aan de Splijtbalkweg, de Middachtenlaan zijn vertraagd. Dit kent diverse oorzaken. Het onderhoud aan het Polderpark is vertraagd omdat er voor gekozen is meer aandacht te besteden aan participatie. Dit vergt meer ambtelijke capaciteit en leidt derhalve tot vertraging in de werkzaamheden.

In 2020 is geen groot onderhoud uitgevoerd.

In 2020 is verder uitvoering gegeven aan fase 3 en 4 van het groot onderhoud Stedenwijk Midden en Zuid. Daarnaast zijn de voorbereidingen van het groot onderhoud in Muziekwijk Zuid voortgezet wat heeft geleid tot een succesvolle aanbesteding. In 2021 wordt gestart met de uitvoering van het groot onderhoud, zij het in een lager tempo naar aanleiding van de bezuiniging op het beheer. Desondanks betekent dit een kwaliteitsinjectie van de wijken voor de komende tientallen jaren. We zorgen voor het ophogen van verzakkingen, kwaliteitsverbetering van het groen, verduurzamen van openbare verlichting, oplossen van parkeerproblematiek en het verhogen van de sociale veiligheid.

In 2020 hebben we de werkzaamheden aan het Chinees graniet in het Stadscentrum voortgezet. We hebben een deel van de voegen vervangen voor flexibele voegen. Daarnaast is het groot onderhoud aan de Hollandsedreef voortgezet en afgerond in 2020, in verband met de technische staat van het asfalt. Het asfalt bevatte scheuren en verzakkingen en was in het kader van de veiligheid toe aan groot onderhoud. Dit gold ook voor de Oorweg. Het onderhoud is in 2020 afgerond. Vanuit het MIPA is het Spoorbaanpad verbreed. Vanuit beheer hebben we hier aan bijgedragen.

In de wijken waar nog geen groot onderhoud gepland staat zullen we de meest ernstige en onveilige situaties aanpakken. Zo is de bestrating van de Grace Kellystraat verzakt nadat enkele jaren geleden rioolherstel heeft plaatsgevonden. Bij regen blijft het water liggen door de diverse verzakkingen. In 2020 is hier planmatig onderhoud uitgevoerd.  

De toegangsweg naar de parkeerplaatsen Veluwsekant is in 2018 wegens procedure aanpassing bestemmingsplan uitgesteld. Met de aanleg is in 2019 gestart. In 2020 is dit werk afgerond. Ook is in plaats van in 2019 in 2020 de Marathonlaan heringericht op verzoek van bewoners, scholen en bedrijven. De huidige situatie voldoet niet meer aan de wijze van gebruik, waardoor er onveilige situaties ontstaan. Verder is er groot onderhoud gepleegd aan (de rotonde van) de Parkwijklaan en is het fietspad van Laterna Magikapark vernieuwd.

De Limburgsebrug wordt in verband met de slechte staat waarin deze verkeert vervangen. Dit wordt gedaan in combinatie met het rondje Weerwater, zodat we werk met werk kunnen maken. Ook draagt beheer bij aan het opnieuw plaatsen van de dynamische stadsafsluiting Esplanade in verband met de werkzaamheden aan de Esplanade. Door vertragingen in de uitvoering van dit project bij Fonds Verstedelijking Almere heeft slechts een gedeeltelijke bijdrage vanuit beheer kunnen plaatsvinden in 2020. Voor het resterende bedrag is een voorstel tot resultaatbestemming gedaan.

De Breukelenbrug is aanbesteed en gegund. De uitvoering zal plaatsvinden eind 2021 begin 2022. De Cruquiusbrug is in verband met de slechte technische staat vervangen door een dam/duiker. Vanwege de slechte staat van de Beitelbrug en Von Draisbrug zijn deze in 2020 vervangen.

Ook zijn de armaturen van de verlichting in meerdere wijken vervangen voor de duurzamere LED variant en worden veiligheidsaanpassingen gedaan aan bruggen en brugleuningen zodat deze voldoen aan de wet- en regelgeving. Meerdere (verkeers)borden zijn in 2020 vervangen vanwege de slechte staat (verouderd, voldeden niet meer aan regelgeving).

Het groot onderhoud aan de bomen in het Lumièrepark (Fongerspad) is uitgesteld naar 2021. Een deel van de  bomen in het Lumièrepark wordt, in afwachting van de besluitvorming over de Westerdreef, mogelijk verplaatst naar de Westerdreef. Deze werkzaamheden worden in 2021 uitgevoerd. In 2020 zijn eiken verplant van de Hagevoortdreef naar de Godendreef. Aan de Hagevoortdreef stonden veel eiken die niet volledig konden uitgroeien. De populieren aan de Strubbeweg en de Hoge Vaart aan de zijde van de Veluwsekant waren aan het einde van de levensduur en zijn vervangen.

We hebben de populieren langs de Palmpolstraat vervangen, omdat deze tot ernstige overlast leidde voor de omliggende bedrijven en hun bedrijfsvoering schade toebrengen . De laatste werkzaamheden in het groen van het Beatrixpark zijn in 2020 uitgevoerd. Daarnaast zijn de bomen aan de Hogering vervangen vanwege einde levensduur en gevaarsetting. Hiermee zorgen we voor een verdere verduurzaming van ons bomenbestand.

Er worden natuuroevers aangelegd in de Noorderplassen en het Weerwater zodat wij voldoen aan de Europese Kaderrichtlijn Water. In 2019 zijn we gestart met de eerste werkzaamheden. In 2020 hebben we de werkzaamheden vervolgd. In 2021 worden de werkzaamheden naar verwachting afgerond.

Het onderhoud van de busbanen vindt jaarlijks plaats. In 2020 hebben we geïnvesteerd in het onderhoud aan de busbanen om de technische achterstand in te lopen. Verder zijn bij het groot onderhoud asfalt de detectielussen ten behoeve van de verkeersregelinstallaties hersteld. Diverse abri’s zijn vervangen, zodat deze weer een goede en veilige wachtplaats voor reizigers zijn. Daar waar het vanuit veiligheidsoogpunt noodzakelijk was om onderhoud uit te voeren aan bruggen hebben we dit in 2020 gedaan.

In het kader van de bestuursopdracht, verduurzamen openbare verlichting zijn er in 2020 circa 3000 armaturen in geheel Almere omgebouwd naar LED. Ook zijn verschillende VRI’s aan dreven vervangen door iVRI’s. Dit bevordert de doorstroming en voorkomt onnodige opstoppingen. Daarnaast hebben we enkele voedingskasten van de openbare verlichting vervangen, hiermee voorkomen we dat de verlichting uitvalt door storingen in verouderde voedingskasten.

De oprukkende essentaksterfte is in heel Nederland een probleem en leidt ook in Almere tot een versneld vervangingsprogramma voor essen, zowel als laanboom als in de  bosvakken. De essentaksterfte vormt een risico voor de veiligheid. 70% van de geraamde kosten van de eerste twee jaar worden afgedekt door een voorziening. De overige 30% wordt vanuit het Bestedingsplan groot onderhoud en vervangingen gefinancierd. We zijn gestart met het verwijderen en vervangen van deze essen in 2018. In 2019 en 2020 hebben we dit voortgezet en ook in 2021 loopt dit vervangingsprogramma door. Hierbij volgen we het ritme van de ziekte. In 2020 is het Bomenkader en de aanpak essentaksterfte geëvalueerd en dat heeft niet geleid tot wijzigingen van de aanpak. Ook hebben we het omvormen van de populierenopstanden in de bosgebieden voortgezet. Deze populieren hebben het einde van hun levensduur bereikt en worden vervangen. Verder is er achterstand ontstaan in enkele bosgebieden, welke (evenals in 2019) verder is ingelopen. We hebben in 2020 ook in kaart gebracht wat de onderhoudstoestand is van de beplantingsvakken, zodat we het programma voor de komende jaren kunnen opstellen.

Diverse bebording bij sluizen was verouderd. In 2020 zijn deze (deels) vervangen.

In 2019 is het speelbeleid door de raad vastgesteld. Met dit beleid als uitgangspunt is er in 2020 onderhoud gepleegd aan meerdere speelplekken in de gehele stad uitgevoerd. Hierbij zijn werkzaamheden uitgevoerd aan speeltoestellen, ondergronden van speeltoestellen en natuurlijke speelelementen.. Een aantal speeltoestellen waren aan het einde van de levensduur. Deze zijn deels vervangen en – in het kader van de besparingsmaatregelen Bestuursopdracht Beheer – deels weggehaald en niet teruggeplaatst. Op een aantal locaties zijn natuurlijke speelelementen toegevoegd. Daarmee wordt de fantasie van kinderen geprikkeld. Als gevolg daarvan dragen deze speellandschappen bij aan de sociale en motorische ontwikkelingen van kinderen. De speeltoestellen waar we in 2020 groot onderhoud aan hebben gepleegd zijn:

• Speelbuurt 20 in de Gouwen
• Speelbuurt 22 in de Hoven
• Speelbuurt 30 in de Grienden
• Speelbuurt 139 en 97 in de Regenboogbuurt (realisatie 2021) samen met Groot Onderhoud Wijken
• Speelplek in buurt Muzenpark en Hannie Schaftpark
• Speelbuurt 126, 127, 128 Litratuurwijk
• Speelbuurt 134 in Stedenwijk (realisatie 2021) samen met Groot Onderhoud Wijken
• Speelbuurt 40 en 43 in Filmwijk
• Speelbuurt 49 in Parkwijk
• Speelbuurt 131, 132 en 133 in Muziekwijk-Zuid, samen met Groot Onderhoud Wijken
• Waterwijk 2
• Speelbuurt Stripheldenbuurt 1,2 en 5